80 lat krótkofalarstwa w Płocku (1934-2014)

Początki działalności radioamatorów w Płocku sięgają wiosny 1933 roku, kiedy to w Komendzie Żeglarskiego Hufca Harcerzy w Płocku, dzięki inspiracji hufcowego harcmistrza Ładysława Żelazowskiego, zostało przeprowadzone szkolenie dla harcerzy starszych w zakresie budowy odbiorników radiowych. Komenda ŻHH w programie pracy w 1933 roku przewidziała też szkolenie w łączności krótkofalarskiej, mającej już tradycje w harcerstwie. Zbudowano krótkofalowy odbiornik i przystąpiono do nasłuchu fonicznych amatorskich stacji krótkofalowych. Harcerze uczyli się też alfabetu Morse'a i odbioru telegrafii na słuch.

Ale początek działalności krótkofalarskiej miał miejsce w 1934 roku. W roku tym w ŻHH początkowo powstał Harcerski Ośrodek Przysposobienia Wojskowego Radiotelegraficznego, a przy nim 29 kwietnia 1934 roku nastąpiło uroczyste otwarcie radiostacji nadawczej. Stacja otrzymała z Ministerstwa Poczty i Telegrafu amatorski znak wywoławczy SP1GW, a później SP1IJ, natomiast hm. Ładysław Żelazowski otrzymał znak SP2RG. Po nawiązaniu łączności po linii wojskowej rozpoczęły się łączności stacji SP1GW.

Początkowo radiostacja była zainstalowana w lokalu komendy hufca w gimnazjum St. Małachowskiego (jedna z najstarszych polskich szkół, której tradycje sięgają 1180 r.), a od 1935 r. w Stanicy Harcerskiej im. Geni Majdeckiej przy ul. Kolegialnej 21.

Komendantem Harcerskiego Ośrodka PWR i pierwszym operatorem stacji był porucznik hm. Żelazowski, drugim operatorem Wacław Łabiński.

Pierwszą zagraniczną łączność przeprowadzono telegrafią w październiku 1934 r. ze stacją U3AP, operatorem Wiktorem Mikulsminem, zamieszkałym w Moskwie. W otrzymanym w dniu 19 listopada QSL (karta pocztowa potwierdzająca łączność) moskiewski krótkofalowiec napisał, że stacja SP1GW była słyszana bardzo dobrze i miała czysty ton.

W 1936 r. wobec wzrostu liczby interesujących się w Płocku krótkofalarstwem zorganizowano klub krótkofalowców. Zgłosiło się 25 radioamatorów. Zorganizowano też Płocki Oddział Polskiego Klubu Radionadawców (PKRN). W 1938 roku został rozwiązany płocki oddział PKRN, a harcerski klub z radiostacją SP1IJ został zarejestrowany w Polskim Związku Krótkofalowców w Warszawie.

Krótkofalowcy płoccy nawiązali do 1939 roku setki łączności telegrafią i fonią ze wszystkimi prawie krajami europejskimi i z wieloma spoza naszego kontynentu.

W drugiej połowie sierpnia 1939 roku Ministerstwo Poczt i Telegrafów zarządziło przerwanie działalności radiostacji amatorskich, cofając wszystkie licencje nadawcze. Ten krok zlikwidował zorganizowaną w ramach harcerskiego pogotowia sieć radiowej łączności. Łączności, której tak brakowało we wrześniu 1939 roku.

W czasie wojny harcerscy krótkofalowcy działali w ramach Tajnego Hufca Harcerskiego w Płocku. Wielu z nich zostało zamordowanych przez Niemców.

W latach 1945-1968 nastąpił marazm w harcerskim krótkofalarstwie. Dopiero w czerwcu 1968 roku przybył z Warszawy hm. Jerzy Pułjan i reaktywował harcerskie krótkofalarstwo w Płocku.

W 2014 roku krótkofalowcy płoccy obchodzą rocznicę 80 lat krótkofalarstwa w Płocku. W związku z tym harcerska radiostacja SP5ZBA pracuje w dniach 29.04-30.12.2014 roku pod okolicznościowym znakiem HF80PLOCK. Radiostacja będzie pracowała też - z terenowego QTH - z płockich szkół w ramach promocji krótkofalarstwa w Płocku.

Wydany będzie dyplom okolicznościowy 80 lat krótkofalarstwa w Płocku oraz okolicznościowa karta QSL. Więcej informacji na www.sp5zba.net oraz www.qrz.com.

23 października br. w Muzeum Mazowieckim w Płocku odbędzie się wernisaż wystawy poświęcony płockiemu krótkofalarstwu. W opracowaniu jest książka "Dzieje płockiego krótkofalarstwa od 1934 r." (brudnopis znajduje się na www.sp5zba.net).

W historii Płocka - na przestrzeni powojennych lat - istniały kluby krótkofalarskie: SP5KKR, SP5KQS, SP5KUT i SP5PJM. Powstał też na krótko odział PZK.

Obecnie są w Płocku dwa kluby krótkofalarskie.

SP5ZBA - Harcerski Klub Łączności przy Mazowieckiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Płocku mieści się w bloku, w małym pokoiku na VII piętrze, przy ul. Lachmana 2, a jego kierownikiem jest harcmistrz Benedykt Sandomierski SQ5AZB. Obecnie klub pracuje w pasmach KF i UKF. Między innymi nawiązał łączność ze stacją ISS w ramach programu ARIS. Posiada dwa automatyczne przemiennik UKF - SR5P na pasmo 2 m oraz SR5PL na pasmo 70 cm - połączony z Echolinkiem. Wyposażenie radioklubu to: dwa transceivery TS440S pracujące na KF; transceiver duobander Kenwood TM-733; dwa radiotelefony Motorola MC-2100 pracujące w paśmie UKF - 2 m i 70 cm oraz 12 szt. radiotelefonów przenośnych Motorola MT-2100 pracujące w pasmach służbowych ZHP, nadajniki i odbiorniki do łowów na lisa. Na pasmach KF radiostacje pracują z antenami: delta pozioma wielopasmowa, delta kierunkowa wielopasmowa obracana rotorem, dipol na 3,5 MHz. W pasmach UKF radiotelefony pracują na antenach Big Star. Strona internetowa klubu: www.sp5zba.net.

SP5KUT - Klub Krótkofalowców LOK - został założony w 1979 roku. Po wieloletniej przerwie w 2011 roku nastąpiła reaktywacja klubu z siedzibą na strzelnicy LOK w Płocku. Prezesem klubu i kierownikiem radiostacji jest Paweł Boczek SP5WLY. Wyposażenie klubu to: transceiver Icom IC-706 oraz Motorola MC-2100. Anteny to: FD-4, GP dla 10 m oraz Yagi i dipol na 20 m.

Powyższą informację przesłał Benek SQ5AZB, a więcej aktualnych materiałów z działalności radioklubu można znaleźć na stronie internetowej www.sp5kut.com.

 

Źródło: Świat radio Nr 8/2014 - 1 strona

Źródło: Świat radio Nr 8/2014 - 2 strona